Openhartig: single mama’s en het lege nest

Je kinderen loslaten, dat is nooit evident. Maar voor alleenstaande ouders kan het een nóg intenser proces zijn. Twee single mama’s over hoe zij die ‘uitvliegfase’ beleefden.

Loslaten als alleenstaande mama

Véronique (55)

Véronique is 19 jaar weduwe. Ze bracht haar dochter Layla (22) in haar eentje groot. Layla heeft sinds kort een vriend.

“Layla was drie toen mijn man overleed. Op dat moment had ik al een kindje verloren aan wiegendood en had ik een miskraam achter de rug. Je kunt je wel voorstellen dat Layla mijn alles was. Ik klampte me aan haar vast. Ze sliep bij me, we waren altijd samen. Dat zeiden de mensen ook over ons: ‘Als je de ene ziet, zie je de andere.’

“Ik klampte me me aan Layla vast”

Layla had geen geheimen voor me: toen ze haar eerste sigaret had gerookt, vertelde ze dat meteen aan mij. We gingen samen op reis, lagen samen op het strand te lezen en praatten honderduit. Wij waren moeder en dochter, maar ook vriendinnen. Ze was echt ontzettend belangrijk voor me, ik wilde haar niet kwijt en heb haar zeker heel beschermend grootgebracht.

Layla zei ook altijd dat ze geen man in haar leven zag. Ze zag haar toekomst alleen, in een appartementje. En eerlijk gezegd, ergens vond ik dat een geruststelling. Dus toen Layla me op een avond op de rand van het bed toevertrouwde dat ze een lief had, zorgde dat wel voor gepieker. Ik was uiteraard blij voor haar, maar wilde haar ook behoeden voor teleurstellingen. ‘Ze gaan mijn meisje toch geen verdriet aandoen’, dat was zeker een bezorgdheid.

Haar vriendje bleek een lieve jongen en dat stelde me gerust. Maar dan nog was ik bang dat ik haar zou kwijtraken. Layla wist dat dat me bezighield, en ze probeerde me gerust te stellen: ‘Mama, we hebben samen al zoveel watertjes doorzwommen. Onze band verandert niet omdat ik nu een vriend heb.’ En toch was ik vaak aan het wenen als ze vertrok naar haar vriendje.

Ik kon het niet helpen, ik voelde me alleen en verloren zonder haar. En altijd was er die angst dat ze zou moeten kiezen. Dat ze geen twee mensen even graag zou kunnen zien: ofwel mij, ofwel hem. Maar Layla verzekerde me: ‘Het is niet ‘of-of’, het is ‘en-en’, mama.’

“Ik voelde me alleen en verloren zonder haar”

En effectief: af en toe doen we dingen met ons drieën: eens samen naar zee, eens naar de markt. Ik zie het niet veel anderen doen, hun schoonmoeder zo nu en dan erbij nemen. Maar Layla en haar vriend doen het wel.”

Stoppen met me te verstoppen

“Die bezorgdheid en dat verdriet was een tijdlang duidelijk aanwezig: tranen als ik Layla zag vertrekken, me zo verloren voelen. Van in mijn zetel in mijn appartementje vierhoog blikte ik terug en vroeg ik me af hoe ik mijn hele leven zo rond mijn kind had kunnen opbouwen. Werken en zorgen voor, niets anders. Zo is het nu eenmaal gelopen in mijn leven en dat leverde me een prachtige en hechte band op met mijn dochter. Ze is me zo dierbaar.

Maar toch, de vraag drong zich duwend en trekkend aan me op: waar was ikzelf gebleven in het hele verhaal? Als je een gezin runt en werkt, blijft er sowieso weinig tijd over, zeker als alleenstaande mama. Ik was gedurende al die jaren mijn vrienden van vroeger uit het oog verloren, en kwam amper buiten. Ik heb nog altijd het gevoel dat ik ’s avonds thuis moet zijn voor Layla, terwijl ze dat helemaal niet van me verlangt. Logisch ook, ze is intussen tweeëntwintig.

“Waar was ikzelf gebleven in het hele verhaal?”

Layla trekt prima haar plan, is sociaal, leidt haar eigen leven en verliest me niet uit het oog. Komt ze eens niet naar huis, dan belt ze me. Ze houdt zeker rekening met me, maar ook zij moet leren aan zichzelf te denken. Alleen zo zal ook ik leren loskomen van haar. Zolang ik me aan haar blijf vastklampen, ga ik mijn horizon niet kunnen verruimen.

Layla hamert er ook op: ‘Mama, leid je eigen leven. Er zal altijd plaats zijn voor jou in mijn leven, en voor mij in jouw leven.’ Ik besef vandaag steeds beter dat dat mijn weg is, en er rijpen voorzichtige plannen in mijn hoofd: misschien moet ik me inschrijven voor een cursus Frans of Engels, misschien moet ik gaan fitnessen met een vriendin, en moet ik eindelijk werk maken van een andere job en gaan stappen met dat wandelgroepje, waarvoor ik altijd te moe was.

Misschien moet ik gewoon stoppen met me te verstoppen. Ik besef dat ik verder moet, en ik weet ondertussen dat ik Layla op die manier niet zal kwijtraken.”

Pauline (62)

Pauline is sinds 2016 weg bij haar man, 1 jaar later overleed hij. Haar kinderen op eigen benen zien staan, maakt haar gelukkig.

“Vanaf het moment dat ik mama werd, heb ik nooit verlangd van mijn kinderen dat ze me gelukkig zouden maken. Uiteraard was ik over the moon met mijn dochter en zoon, maar diep vanbinnen was ik er toen al van overtuigd dat het belangrijk is om zelf voor je geluk te kunnen zorgen. Tijdens mijn huwelijk en het opvoeden van de kinderen heb ik dan ook altijd geprobeerd om ook ruimte te houden voor de dingen die mij energie en een goed gevoel gaven.

Toen de kinderen volwassen waren, zette ik een punt achter mijn huwelijk. Helaas stierf mijn ex kort nadat we uit elkaar waren gegaan aan een hartstilstand. Een enorme shock, voor mij en de kinderen. Op het moment dat het ziekenhuis me belde om te zeggen dat hij in coma lag, nam ik me meteen voor om er te zijn voor hem én voor de kinderen.

“Ik was er als jonge moeder al van overtuigd dat het belangrijk is om zelf voor je geluk te kunnen zorgen”

We gingen door een turbulente periode en deelden hetzelfde verdriet. Door die intense periode samen te beleven en te verwerken, werd de band tussen mij en de kinderen nog hechter. Vanaf dat moment moesten we met zijn drietjes verder, maar we wisten dat we altijd op elkaar zouden kunnen terugvallen en bij elkaar steun zouden kunnen vinden.

Juist daarom heb ik me als alleenstaande mama nooit aan mijn kinderen hoeven vast te klampen. Ik kon steunen op de mooie, bijzondere band met hen die jarenlang kon groeien en grenzeloos bleek te zijn. Ik kon hen loslaten, zij wisten dat ik hen vertrouwde en hen een eigen leven gunde. Mijn dochter ging op kot in de stad waar we woonden, mijn zoon trok eerst naar Portugal en vertrok daarna voor zes maanden naar de andere kant van de wereld. Natuurlijk miste ik hem bij momenten, maar je kunt toch niet verwachten van je kinderen dat ze zulke unieke ervaringen missen omdat ze zich zorgen maken over hun moeder?

Het mooiste wat ik mijn kinderen kan geven, is de vrijheid om hun leven in te richten zoals zij het willen. Ik vind het fantastisch om te zien hoe zij rechtkrabbelen na het verlies van hun papa en verdergaan. Ze wéten dat het leven rake klappen kan uitdelen, maar ook dat de pijn mettertijd een plekje krijgt zodat je verder kunt. Aan die wijsheid gaan ze de rest van hun leven wat hebben. Het maakt me trots.”

Enorm krachtig in m’n eentje

“Ik bekijk deze periode als het tweede deel van mijn leven. Stap voor stap ben ook ik rechtgekrabbeld en heb ik alles weer op de rails. Ik volg een naaicursus, hou van muziek en expo’s, heb een fijne job. En ik heb geleerd om te genieten van de momenten dat ik alleen ben. Ik kan kijken naar de tv-programma’s die ik zelf kies, ik kan mijn dag indelen zoals ik wil en ik kan gewoon de afwas laten staan.

“De band tussen ons zit niet in het aantal keren dat we elkaar zien, maar wel in ons hart”

Net als mijn kinderen leef ik mijn leven. En sinds die moeilijke jaren doe ik dat veel intenser. Ik maak me minder druk over kleine dingen en ben me veel bewuster van al het moois in de wereld. Ik weet intussen dat ik veel aankan en dat geeft me een enorme kracht.

De kinderen en ik eten dus niet elke zondag samen, we zien elkaar niet drie keer per week. Mijn zoon, nu zesentwintig, zit intussen weer voor een jaar aan de andere kant van de wereld, mijn dochter van negenentwintig heeft een drukke, veeleisende job. Ik ben er voor hen, zij zijn er voor mij. Die band tussen ons zit niet in het aantal keren dat we elkaar zien, maar wel in ons hart, in ons lichaam, in ons hele wezen, voor altijd.”

Ontdek het volledige artikel in Libelle 31/2022.

MEER LEZEN:

• Openhartig: als je man met pensioen gaat
• Mijn verhaal: Tiny heeft zoveel maagpijn dat ze op sondevoeding leeft
• Openhartig: vier superfans vertellen heerlijk eerlijk over hun vedette

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!