Hoe praat je met kinderen over een sterrenkindje? Deze vraag werd jammer genoeg de harde realiteit voor Leonie, wiens zoontje Rafaël op 21 weken en 4 dagen stil geboren werd. Ze schreef er het kinderboek ‘Ster’ over.

Toen Leonie haar zoontje Rafaël op 21 weken moest afgeven, voelde ze heel erg de nood om erover te spreken. Met haar kinderboek ‘Ster’ wil ze ook andere ouders aanzetten om verlies, rouw en de dood bespreekbaar te maken bij kinderen. In haar eigen gezin gaat het nog dagelijks over Rafaël. 

Twee keer zorgeloos zwanger

Leonie: “Ik vond het vanzelfsprekend dat er kinderen zouden komen. Ik droomde van een kroostrijk gezin en wilde een jonge mama zijn. Gelukkig dacht mijn vriend Maxime er hetzelfde over. Op mijn 25ste was het al zover: ik was voor de eerste keer zwanger. Louane was een droom die uitkwam: de zwangerschap verliep zonder al te veel kwaaltjes en ze was de perfecte baby. We genoten van ons gezinnetje. Toen daar vier jaar later Aloys bijkwam, kon ons geluk niet op. Ik had opnieuw een zorgeloze zwangerschap en Louane was apetrots op haar broertje.”

Rollercoaster van emoties

“Toen we klaar waren voor een derde kindje, liep initieel alles goed. Maar dat veranderede toen ik twaalf weken zwanger was, toen startte onze heftige rollercoaster van emoties. Dat zorgeloze gevoel dat we van de twee vorige zwangerschappen kenden, verdween toen bleek dat Rafaël ernstige hartafwijkingen had. Hij zou zonder milt geboren worden en bij zijn geboorte meteen aan de long- en hartmachine moeten. We werden overspoeld door angst en verdriet, maar voelden terug hoop toen ons werd verteld dat enkele operaties hem misschien konden redden. Tot we wéér slecht nieuws kregen: we schommelden een paar weken lang tussen hoop en intens verdriet. Niemand kon ons die eerste weken met zekerheid zeggen hoe ernstig Rafaëls hartafwijkingen precies zouden zijn, en of hij zou kunnen overleven. Die onzekerheid was slopend. Nadat we met verschillende artsen hadden gepraat, die ons wisten te vertellen dat de kans op een eenvoudige toekomst ontzettend klein was, besloten we Rafaël stil geboren te laten worden. Hartverscheurend.”

Kiezen voor Rafaël

“Die keuze was de moeilijkste die we ooit hebben moeten maken. Geen arts kon het voor ons beslissen, dat moesten we zelf doen. Gelukkig konden we wel veel gesprekken aangaan en de opties bespreken. Het schuldgevoel en het verdriet was immens, en de wat-als-vraag spookt nu nog steeds regelmatig door mijn hoofd. Uiteindelijk maakten we onze keuze uit liefde voor Rafaël. Hij zou nooit een eenvoudig leven hebben. Op 21 weken en 4 dagen kwam hij ter wereld, onze prachtige zoon. En dat midden in de coronaperiode.

Bezoek van broertjes en zusjes was toen niet toegestaan, maar we slaagden erin om Louane en Aloys toch even naar het ziekenhuis te laten komen. Ik vond het ontzettend belangrijk dat ze hun nieuwe broertje konden ontmoeten. Bovendien had ik me vooraf geïnformeerd: kinderen kunnen angstig worden als ze het allemaal niet zo goed begrijpen of als ze er niet over kunnen spreken. En aan Rafaëls uiterlijk was niets te zien, hij zag eruit als een heel kleine, volmaakte baby.

Hoewel we verdriet hadden, was het een waardevol moment vol liefde. Aloys – toen anderhalf – begreep het allemaal niet zo goed. Louane was al vijf en reageerde op haar eigen manier: ze begon liedjes te zingen voor en over Rafaël en maakte er dansjes bij. En er werden door de organisatie Boven de Wolken enkele foto’s genomen van ons voltallige gezin, zo kan Aloys later zelf zien dat hij erbij was.”

Blijven praten

“De kinderen kregen de kans om vragen te stellen en we praatten veel over hun kleine broertje. Het was een heel eenzame periode: we konden amper bezoek ontvangen, ik kan me voorstellen hoe er na een stilgeboorte vrienden en familie over de vloer komen om te praten. Bij ons bleef het vooral beperkt tot telefoontjes. Dat ik het met de kinderen kon hebben over verdriet, was zalvend.

Maar ook daarna bleven we over Rafaël praten, hij is nu eenmaal onderdeel van ons gezin. Ook toen ik enkele maanden later zwanger was van Ghilaine, werd er nog veel over Rafaël gepraat. Ik kon niet genieten van mijn zwangerschap zoals ik dat voorheen had gedaan, er sluimerde een constante angst. Pas na 21 weken durfde ik voorzichtig aan de toekomst te denken, durfde ik me een beeld te vormen van dat kleintje in mijn buik.Tot dan had ik geen spulletjes gekocht, ik durfde niet. Vóór die symbolische datum was de onzekerheid te groot. Ghilaine is ondertussen een gezonde peuter. Maar zelfs bij ons vijfde kindje bleef dat angstige gevoel sluimeren. Ik vrees dat het zorgeloze gevoel van voorheen nooit meer terugkeert.

De kinderen beginnen er vaak spontaan over. Iedere avond geven we Rafaël een kusje via het armbandje dat we kregen van het Berrefonds. Maar ook op andere momenten beginnen ze erover. Zo zei Aloys vanmorgen nog dat hij een prachtige wolk zag en dat hij zeker wist dat Rafaël een boodschap voor hem maakte. Zo’n momenten ontroeren me en bewijzen dat Rafaël een wezenlijk onderdeel van ons gezin is.”

Foto: Catherine Misselyn

Praten helpt

“In heel wat gezinnen wordt er over de dood nog niet zoveel gesproken, of wordt een stilgeboorte verzwegen. Ik denk dat het essentieel is dat je erover kunt praten. Ik heb psychologische hulp gekregen, en die was broodnodig, maar ook gesprekken met mijn familie en vrienden hebben voor mij therapeutisch gewerkt. Onlangs vertelde een buurvrouw mij nog dat ze vroeger twee kindjes verloren had, en dat ze denkt dat praten over haar sterrenkindjes haar ook geholpen zou hebben. Het brak mijn hart. Ik kan een goed gesprek iedereen aanraden, dan ben je op z’n minst niet alleen met je verdriet.”

Leonie schreef ‘Ster’, een kinderboek als ode aan Rafaël. Haar doel? Andere ouders een houvast bieden om te praten met hun kinderen over geliefden die overleden zijn. Ster is uitgegeven door Pelckmans en hier te koop voor € 17.

Foto: Catherine Misselyn

Meer verhalen van mama’s:

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!