Een relatie beëindigen of van job veranderen: hoe maak je moeilijke keuzes?
Keuzes maken, het is niet makkelijk. Omdat januari traditiegetrouw de maand is van goede voornemens en van zelfreflectie, is het niet verwonderlijk dat het ook een maand is waarin er grote beslissingen worden genomen. Samen voor een kindje gaan of niet, die relatie eindelijk beëindigen of dit jaar voor die nieuwe job gaan? Belangrijke knopen om door te hakken, en zeker niet eenvoudig. Hoe maak je moeilijke keuzes? Psychotherapeut Kris De Groof weet raad.
Op sociale media pleiten heel wat influencers – vaak vrouwen – ervoor om eindelijk de sprong te wagen en te kiezen voor een leven waar je écht van droomt. Ze lijken zonder verpinken hun veilige job te hebben opgegeven om zelfstandige te worden en mensen te coachen of reclame te maken via hun kanaal. En trouwe Thuiskijkers zagen hoe Bob en Tamara op heel korte tijd beslisten een punt te zetten achter hun huwelijk. Na een heel korte periode van discussie was het duidelijk voor hen. Maar ook wie geen influencers volgt of niet naar Thuis kijkt, kent ongetwijfeld mensen die heel goed lijken in het nemen van beslissingen.
Toch niet meer de juiste job? Dan zoeken we toch een nieuwe. En die relatie niet meer wat we ervan verwachten? Dan gooien we de handdoek in de ring. Al kan het natuurlijk ook veel positiever. Wil je dit jaar eindelijk die grote reis maken waarvan je droomt of voor die kinderwens gaan? Misschien is het goed om eindelijk een beslissing te nemen. Maar hoe doen we dat? 8 vragen aan psychotherapeut Kris De Groof.
Hoe kun je moeilijke keuzes maken?
1. Moeten we een lijstje maken met voor- en nadelen?
Een bekende truc: alle voor- en nadelen opschrijven. Nele (44) twijfelt over haar relatie. “Dirk is heel aardig, maar ik denk dat er een partner moet zijn die beter bij me past, die me gelukkiger kan maken.” Is het een goed idee om een lijstje te maken met redenen om te blijven en om te vertrekken?
Kris De Groof: “We geloven graag dat we weloverwogen beslissen en een keuze op een rationele manier te maken als het op belangrijke zaken aankomt, maar meestal is dat niet het geval. Het is eerder ons buikgevoel dat ons beslissingen doet nemen. Bovendien kan zo’n lijstje een vertekend beeld geven: die tien argumenten aan de pluszijde wegen misschien minder hard door dan dat ene essentiële punt op de minzijde. Het kan je helpen om te reflecteren, maar een lijstje is niet zaligmakend.”
2. Vertrouwen we beter op ons buikgevoel?
Renate (33) is leerkracht en zou graag een nieuwe job uitproberen. “Ik wilde juf worden om leerlingen te helpen groeien, maar ik verdrink in de administratie en kijk na het verlof al uit naar de volgende vakantie. Ik droom weleens van een andere carrière, maar met een vaste benoeming is dat geen gemakkelijke keuze.” Moet ze haar buikgevoel volgen en de stap wagen?
Kris De Groof: “Voor een stuk, maar het is beter niet om impuslief te zijn. Zowel relaties als jobs zijn levensingrijpende beslissingen en ik begrijp dat Renate niet zomaar over één dag ijs wil gaan. Ik raad Renate aan om stil te staan bij haar waarden, dat zijn haar overtuigingen of idealen die ze wilt terugvinden in haar werk. Zo vindt ze het heel belangrijk dat ze kinderen kan helpen en kan doen groeien.
Dat ze die vaste benoeming niet wil opgeven, wil misschien zeggen dat ze ook veiligheid, een goed loon of tijd met haar eigen kinderen belangrijke waarden vindt. Allemaal zaken om in rekenschap te nemen.
Ze kan vervolgens in twee richtingen denken: enerzijds kan ze bekijken of het op school mogelijk is om haar takenpakket aan te passen zodat ze meer kan bezig zijn met kinderen helpen. Misschien wil ze niet meer lesgeven, maar is een job als leerlingenbegeleider iets voor haar? Anderzijds kan ze nagaan in welke job ze haar waarden wel vindt. Het vergt dus het nodige denkwerk.”
We overtuigen onszelf graag dat we keuzes rationeel maken, maar het zijn vooral onze emoties die beslissingen nemen
3. ‘Het gras lijkt groener aan de overkant’, zegt het oude gezegde. Verheerlijken we te vaak wat we niet hebben?
Nele: “Ik heb vooral schrik dat ik achteraf zal beseffen dat er toch niet echt iemand beter bij me past. En dat ik Dirk zal missen.” Verheerlijken we te vaak wat anderen hebben?
Kris De Groof: “Dat is natuurlijk afhankelijk van persoon tot persoon. Maar het is zeker een goed idee om niet alleen te kijken naar wat je in de toekomst wél wilt, maar ook in je achterhoofd te houden wat je achterlaat. Het gebeurt wel vaker dat partners spijt hebben nadat ze een relatie hebben beëindigd. Het is alvast goed om al eens na te denken over wat je dan wel zoekt in een andere relatie.”
4. Moeten we al een nieuw pad in ons vizier hebben?
Renate: “De reden waarom ik mijn ontslag nog niet gaf is simpel. Ik heb te weinig tijd om te solliciteren voor nieuwe functies en ik vind het eng om zomaar mijn ontslag te geven zonder een nieuwe job te hebben.” Hebben we best een nieuw pad in ons vizier?
Kris De Groof: “Het is goed om op zijn minst al een beeld te hebben van wat je wél wilt in een nieuwe job. Ik raad Renate aan om tijd te nemen om na te denken, ook al is dat tijdrovend.
Laat het echter niet té lang aanslepen. Mensen die bij mij in de praktijk komen, zijn vaak de mensen die hun keuzemoment hebben laten aanslepen. Ze zijn uiteindelijk in een relationele of werkgerelateerde burn-out beland. Dat is op zich niet verwonderlijk: het vergt veel energie om na te denken over wat je wél wilt, als je niet meer gelukkig bent.
Heb je het gevoel dat het je niet (meer) lukt om het voor jezelf uit te maken, dan is het een goed idee om bij een pyscholoog aan te kloppen of loopbaanbegeleiding te volgen, zo kun je samen bekijken welke waarden voor jou echt belangrijk zijn en hoe je dat kunt vertalen in je job.
Die nieuwe job hoeft trouwens niet dé droomjob te zijn. Want dan kun je blijven zoeken en leg je jezelf onnodig veel druk op.”
Ik zie het vaak: mensen die in een job blijven omwille van zekerheidheid of verlof. Maar is dat geld wel echt zo belangrijk? En wil je nog veel verlof nu de kinderen groter zijn?
5. Wat met die bewuste ‘gouden kooi’? Een goed loon of veel verlof staan misschien keuzes in de weg?
Renate: “Vooral die vaste benoeming speelt me parten. Omdat ik veel vakantie heb, kan ik vaker bij mijn kinderen zijn. En het loon is niet slecht.” Hoe gaat Renate hier best mee om?
Kris De Groof: “Dat zie ik vaker in de praktijk. Een goed loon, veel verlof of jobzekerheid staan keuzes in de weg. Het is goed om dan na te gaan hoe belangrijk die zaken voor jou zijn, en waarom. Vindt Renate het essentieel om veel bij haar kinderen te zijn, dan kan ze de afweging maken om toch voor haar job in het onderwijs te kiezen. Of ze kan bekijken of er andere jobs zijn die aan haar wensen tegenmoet komen.
Het is alleszins goed om goed na te denken of je iets wel echt zo belangrijk vindt en waarom dat zo is. Ik heb al veel cliënten gezien die een stuk minder verdienen, maar een pak gelukkiger zijn. Of die veel meer uren werken dan voor hun burn-out, maar nu een job uitoefenen die hen energie geeft.
Wat je belangrijk vindt, kan ook veranderen over de jaren. Een jonge mama vindt het misschien belangrijk om veel bij haar kinderen te zijn, terwijl dezelfde vrouw misschien meer wilt werken als de kinderen het huis uit zijn.
Weet daarnaast ook dat een keuze altijd herzien kan worden. Het is perfect mogelijk om een paar jaar in een job te blijven die niet 100% aan alle verwachtingen voldoet, en later te veranderen wanneer je daar meer ruimte voor hebt, als de kinderen groot zijn bijvoorbeeld.”
6. Hoe zit het met advies van anderen: winnen we dat best in?
Nele: “Ik wil mijn twijfels met Dirk bespreken, maar ik ben bang voor de reacties van anderen. Mijn vriendinnen geven verschillende adviezen en dat maakt me onzeker. Tegelijkertijd weet ik dat mijn ouders mijn keuze zullen afkeuren. Wat moet ik doen?”
Kris De Groof: “Het is belangrijk dat Nele met Dirk in gesprek gaat. Een gemakkelijk gesprek is dat niet, maar door uit te spreken wat ze mist, kan Dirk misschien aan bepaalde wensen tegemoet komen. Praten met anderen is natuurlijk een beetje dubbel: uiteindelijk ben jij toch degene die de knoop moet doorhakken.
Het kan dan weer wel goed zijn om de praktische kant te bespreken. Wil je tijdelijk bij je ouders gaan wonen na een breuk, dan is het belangrijk om dat vooraf te bespreken. Het is hoe dan ook goed om al eens te polsen of je hun steun hebt.
Tenslotte kan het interessant zijn om verschillende invalshoeken te bekijken. Maar denk daarbij na met wie je praat.”
Het is goed om al te weten welke richting je uit wilt als je een knoop doorhakt. En neen, dat hoeft niet dé droomjob te zijn. Leg jezelf niet te veel druk op
7. Waarom lijkt het voor sommigen veel moeilijker om knopen door te hakken dan voor anderen?
Nele: “Een relatie beëindigen is natuurlijk niet niks, maar ik vind het op zo goed als alle vlakken vreselijk om een keuze te maken. Ik kan echt uren blijven piekeren en ben jaloers op anderen die gemakkelijk knopen lijken door te hakken.” Waarom kunnen sommigen heel goed een keuze maken en anderen niet?
Kris De Groof: “Dat heeft voor een groot stuk te maken met autonomie en zelfzekerheid. Als mens willen we van nature tot een groep behoren en graag gezien worden door anderen. Hoe zelfzeker we zijn, is van verschillende factoren afhankelijk: onder andere onze opvoeding, cultuur en gebeurtenissen in ons leven spelen daarin een rol. Wie heel zelfzeker is, vertrouwen heeft in zichzelf en gelooft in zijn of haar eigen kunnen, zal gemakkelijker keuzes maken dan iemand die zichzelf niet goed genoeg vindt.”
Mensen die veel twijfelen aan zichzelf of nood hebben aan de goedkeuring van anderen, vinden het veel moeilijker om knopen door te hakken
8. Nog niet lang geleden bleven mensen in hun job, ook al was die niet 100% hun ding. En huwelijken hielden vaker stand. Zijn we te hard bezig met streven naar perfectie in een job of in een relatie?
Kris De Groof: “Enerzijds is het goed dat mensen hun geluk nastreven. Als je echt voelt dat er iets mist of dat je huidige situatie indruist tegen je waarden, en vind je geen oplossing in je huidige job of relatie, dan is het goed om beslissingen te nemen.
Anderzijds denk ik inderdaad wel dat we niet té veel mogen verwachten van een job of van een partner. Weet dat er ook nog mogelijkheden zijn naast een job of een relatie.
Ik denk bijvoorbeeld aan iemand die creativiteit mist in haar job, maar wel glijdende uren heeft. Ze kan zich uitleven door ‘s avonds creatief bezig te zijn.
En in een relatie houd je er best ook rekening mee dat je partner niet al je wensen en noden moet vervullen. Je kunt de dingen die je mist ook vinden bij anderen of bij jezelf. Zo vind ik het zelf heerlijk om te gaan skiën, maar mijn man vindt er niks aan. Ik zou kunnen tobben over het feit dat mijn man dit niet voor mij wilt doen, maar ik kies er net voor om gezellig met mijn zoon op reis te gaan.”
Meer tips over psychologie & relaties:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!