Slim bekeken: hoe kun je energie besparen en overleef je de energiecrisis?

Een voorschotfactuur tot wel duizend euro, gezinnen die letterlijk in de kou zitten. De stijgende energieprijzen swingen de pan uit, dus voor velen is het bang uitkijken naar de volgende factuur. Is er beterschap op komst? En wat kun je doen om energie te besparen?

Vier vragen over de energiecrisis 

Waarom zijn de energieprijzen vandaag zo hoog?

De grote schuldige van de energiecrisis is… aardgas. Dat de prijs ervan zo hoog is, komt door het zware coronajaar dat we achter de rug hebben. Sinds de economie weer op volle toeren draait, is de vraag naar gas en elektriciteit wereldwijd weer toegenomen. Tegelijk is er nog altijd minder gas op voorraad dan normaal. Dat komt door de kwakkelzomer en het koude voorjaar van 2021. De verwarming draaide in de meeste huishoudens langer dan normaal. Om nog maar te zwijgen over de concurrentiestrijd met Azië en de Noorse boorplatformen die een tijdje hebben stilgelegen, waardoor we nu minder gas hebben. Er waren trouwens ook vermoedens dat de Russische president Poetin de energieprijzen heeft gemanipuleerd, om zo toch de nieuwe aardgasleiding naar Duitsland te kunnen gebruiken.

Wat gaat ons dat kosten?

Een gemiddeld gezin betaalde in december 2021 ongeveer 1.420 euro voor een jaar aan elektriciteit. Een maand later was het opgelopen naar zo’n 1.780 euro. Een stijging van 25 procent dus. De gasfactuur staat het meest onder druk: je betaalt gemiddeld 47 procent méér dan eind vorig jaar.

Is het slim om nu van energieleverancier te veranderen?

Wie vóór de zomer van 2021 nog een vast contract afsloot, doet voorlopig best niets. De prijzen zijn intussen óveral zo gestegen, dat het haast onmogelijk is om een goedkoper tarief te vinden.

Loopt je contract binnenkort af? Dan is het geen slecht idee om voor een vast contract te kiezen, al stappen meer en meer leveranciers daar nu van af. De gouden raad: leg alle contracten naast elkaar en kijk wat voor jou het beste is. Word je niet echt wijzer? Doe dan de CREG-Scan!

Is er beterschap op komst?

Dat is héél moeilijk te voorspellen. De energieprijzen zijn sinds eind december al licht gedaald, maar ze liggen nog altijd vier tot zelfs vijf keer hoger dan normaal. De winter is ook nog niet voorbij. Als het nog serieus gaat vriezen, kan de vraag naar aardgas de prijzen weer doen stijgen.

Steunmaatregelen op komst

Om de torenhoge energiefactuur terug naar beneden te krijgen, heeft de federale regering enkele steunmaatregelen voorzien. Wat mag je verwachten?

• Een verlaging van de btw. Van 1 maart tot en mt 30 juni zal het btw-tarief tijdelijk van 21% naar 6% verlaagd worden. Dat zou een gemiddeld gezin een besparing van 65 euro moeten opleveren. Let wel: de btw voor gas blijft gewoon 21 procent.
• Een verwarmingspremie van 100 euro. Zo komt de regering ook de mensen die op gas of stookolie verwarmen tegemoet.
• Het verlengen van het sociaal tarief tot 30 juni, dat ervoor zorgt dat ongeveer een miljoen gezinnen blijven ‘genieten’ van het goedkoopste tarief.

Momenteel werken de bevoegde ministers nog aan de hervorming van de accijnzen, wat ook een invloed zal hebben op de energiefactuur. Een van de mogelijkheden is om de accijnzen te laten dalen als de energieprijzen stijgen, en omgekeerd.

Energiekosten onder de loep

De goedkoopste energie is de energie die je niet verbruikt. Vóór je effectief kunt besparen, is het belangrijk om te weten waar je energie overal naartoe gaat.

De grootste energievreters in huis

Een Belgisch gezin verbruikt jaarlijks gemiddeld 3.500 kWH. Maar weet jij wat je koelkast of boiler nodig heeft?

• Een boiler van 100 liter: 1.700 kWh
• Bijverwarming (een elektrische kachel bijvoorbeeld): 600 kWh
• Een computer mét flatscreen: 300 kWh
• Een halogeen-kookplaat: 260 kWh
• Een halogeen staande lamp: 240 kWh
• Een vaatwasmachine: 220 kWh
• Een inductie-kookplaat: 210 kWh
• Een droogkast met warmtepomp: 200 kWh
• Een wasmachine: 180 kWh

En wat mag dat dan kosten? Vermenigvuldig het aantal kWh met de prijs voor 1 kWh die op je factuur staat (inclusief belastingen en heffingen).

Wat is kilowattuur alweer?

Ken jij het verschil tussen watt en kilowattuur nog? Een kleine opfrisser:

• het vermogen van een toestel wordt weergegeven in watt. Hoe krachtiger je machine, hoe hoger het aantal watt.
• kilowattuur geeft het verbruik weer. 1 kWh wil dus zeggen dat een toestel 1.000 watt op één uur verbruikt.

Wat kun je doen met één kWh?

• 3 tot 5 uur naar de televisie kijken
• 1 dag je koelkast laten draaien
• 4 maanden op je smartphone tokkelen
• Een halve dag werken op je laptop
• 5 km rijden met een elektrische wagen
• 1 wasje draaien
• 1 tot 1,5 dag ledlampen laten branden

TIP! Benieuwd hoeveel je toestellen precies gebruiken? Haal dan een mobiele wattmeter in huis. Je vindt zo’n meter in bijna elke doe-het-zelfzaak. Als je weet wat de grootste energievreters zijn in huis, is het tijd voor actie.

De ideale kamertemperatuur

Het hoeft niet in élke kamer twintig graden te zijn, maar wat zijn dan wel aangename én energiezuinige kamertemperaturen?

• Woonkamer: 19-21°C
• Keuken: 19°C
• Washok: 15°C
• Gang: 17°C
• Badkamer: 22-23°C
• Nachthal: 15°C
• Slaapkamer: 15-19°C
• Kinderkamer: 19-22°C

Energie besparen? 18 tips!

• Zet je centrale thermostaat één graad lager. In de lente en de herfst kun je – als je zonnepanelen hebt – extra verwarmen met bijvoorbeeld een elektrische kachel. Maar vergeet niet: verwarmen met gas is nog altijd goedkoper dan met elektriciteit.
• Leg niets op je radiotoren wat de warme lucht kan tegenhouden. En vergeet niet om ze elk jaar één keer te ontluchten.
• Installeer thermostaatkranen.
• Plan een onderhoud voor je verwarmingsketel.
• Ga voor een spaardouchekop en een thermostatische mengkraan.
• Neem liever een douche dan een bad. En zoals je wel weet: laat het water niet lopen als je je inzeept.
• Je kunt de temperatuur van het sanitair warm water verlagen. 55°C is perfect!
• Ben je aan het koken? Laat dan de deksels op je potten.
• Haal je spaghettisaus of stoofvlees uit de diepvries? Haal het twaalf uur voor etenstijd uit de vriezer en laat ontdooien in de koelkast.
• Is je eten bijna klaar? Zet dan je kookplaten al af. De restwarmte doet de rest!
• Zet een kleine kookpot niet op de grootste plaat. Zo gaat er veel warmte verloren.
• Haal een snelkookpan in huis.
• Als je water wilt koken, neem dan water dat al warm is.
• Heb je nog een gasfornuis? Als je budget het toelaat, ben je beter af met een elektrisch inductiemodel.
• Laat toestellen die je niet gebruikt niet in het stopcontact zitten. Zelfs als ze niet actief zijn, verbruiken ze nog energie.
• Droog de was bij mooi weer buiten.
• Was zo weinig mogelijk op 60 en 90 graden. Voor beddengoed en handdoeken is dat nodig, maar verder kun je alles op 30 graden wassen.
• Plannen om te renoveren? Denk dan aan de isolatie van het dak, muren, ramen en de verwarmingsleidingen.

Bronnen: Energids, Test-Aankoop en VRT NWS 

MEER ENERGIETIPS:

• Vlaamse energiepremies: een duwtje in de rug bij je renovatie
• Een lagere energiefactuur? 9 tips om minder energie te verbruiken
• Stijgende energieprijzen: zo stem je jouw voorschotfactuur goed af op je verbruik

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!