Slim ouder worden: 7 vragen over assistentiewoningen

Heel wat mensen kiezen ervoor om hun oude dag door te brengen in een ‘assistentiewoning’ – vroeger serviceflat. En het loont zeker om daar op tijd naar uit te kijken.

1. Wat is dat, een serviceflat?

• De termen serviceflat en serviceflatgebouwen worden sinds 2013 officieel niet meer gebruikt. We spreken nu over (groepen van) assistentiewoningen.
• Dat zijn ouderenvoorzieningen die uit één of meer gebouwen bestaan waarin een oudere of een ouder koppel van 65+ zelfstandig een flat bewoont met zorg en ondersteuning op maat.
• Sofie Devriendt van het Agentschap Zorg & Gezondheid: “Concreet betekent dit dat er altijd 24 uur per dag en 7 dagen per week permanentie is zodat je in nood direct geholpen wordt. Maar ook als je gebruik wil maken van extra services zoals catering, boodschappendienst, thuisverpleging of bijvoorbeeld een poetsdame, kan een woonassistent dat voor jou regelen of je met de juiste mensen in contact brengen.”

2. Waarin verschilt een assistentiewoning nog meer van een gewone flat?

Een assistentiewoning heeft als basisvoorzieningen op zijn minst een leefruimte, keuken, slaapkamer, toilet en badkamer. Vaak is er een lift, een aangepaste badkamer, bredere deuren… Vaak zijn er ook gemeenschappelijke ruimtes waar je andere bewoners kunt ontmoeten of samen met hen kunt eten. Meestal liggen de assistentiewoningen dicht bij het centrum van een gemeente en zijn openbaar vervoer en winkels op loopafstand.

Wil je een assistentiewoning huren? Reken dan op minstens 25 euro per dag

3. Wat is het verschil tussen een assistentiewoning en een woonzorgcentrum?

Het zijn andere benamingen voor respectievelijk serviceflat en rusthuis. Een woonzorgcentrum is bedoeld voor wie zorgbehoevend is en echt niet meer alleen thuis kan wonen. Er is permanente opvang en verzorging.

4. Zijn er veel verschillen tussen de diverse assistentiewoningen?

Net zoals met gewone woningen en flats, geldt hier ook dat hoe meer luxe en hoe geliefder de locatie, hoe duurder. Een serviceflat in Knokke kost al snel 250.000 euro en meer. Ga je meer landinwaarts, dan kun je al voor 150.000 euro of minder een flat kopen. Ga je huren, hou dan rekening met een dagprijs van minstens 25 euro per dag. Omwille van de extra’s die worden geboden, is een assistentiewoning doorgaans vijftien tot twintig procent duurder dan een gewone flat.

5. Aan welke voorwaarden moet een assistentiewoning voldoen?

Sofie Devriendt: “Let er in ieder geval op dat je voor een erkende assistentiewoning kiest. Uitbaters van groepen van assistentiewoningen hebben geen erkenningsplicht. Ze mogen zich ook gewoon aanmelden bij het Agentschap Zorg & Gezondheid, maar als ze geen erkenning krijgen, worden ze ook niet gecontroleerd op de minimale erkenningsnormen en kwaliteitseisen van de Vlaamse Overheid omdat ze niet aan die eisen moeten voldoen.”

Concreet betekent dit dat een uitbater van een niet erkende groep assistentiewoningen vrij is om al dan niet aan deze regels te voldoen. Op de website www.zorg-en-gezondheid.be vind je een lijst met erkende assistentiewoningen.

6. Is het kopen van een assistentiewoning een goede belegging?

• Je kunt een assistentiewoning huren, al kopen de meeste mensen een assistentiewoning als garantie naar de toekomst toe omdat ze een goed rendement kunnen hebben. Maar volledige zekerheid over de meerwaarde op langere termijn, heb je nooit.
• Als er in de toekomst een overaanbod ontstaat van assistentiewoningen, daalt ook de overwaarde.
• Je kunt een assistentiewoning na koop onmiddellijk zelf gaan bewonen, maar deze ook laten verhuren en er pas later zelf in gaan wonen.
• Een andere mogelijkheid is om een bepaalde geldsom gedurende een langere periode in het wooncomplex te investeren. Je bent dan geen eigenaar van een specifieke serviceflat, maar je bezit een aandeel van het gebouw. Zowel bij aankoop als investering, gebeurt dit via gespecialiseerde vastgoedgroepen. Overleg voor aankoop of investering altijd eerst met een onafhankelijke vermogensbeheerder om te bekijken wat voor jou persoonlijk de beste optie is.

Voor de meeste ouderenvoorzieningen bestaan wachtlijsten. Verwacht niet dat je onmiddellijk in een assistentiewoning terechtkan, of je nu gaat huren of kopen.

7. Op welk moment in je leven regel je best een assistentiewoning?

Sofie Devriendt:

• “Voor de meeste ouderenvoorzieningen bestaan wachtlijsten. Je kunt niet verwachten dat als je er écht nood aan hebt, je onmiddellijk in een assistentiewoning terechtkan, of je nu gaat huren of kopen.
• Er bestaan geen centrale wachtlijsten, maar onze ervaring is dat assistentiewoningen erg populair zijn. Start daarom vroegtijdig je zorgplanning. Wanneer dat precies is, is afhankelijk van je wensen en gezondheid.
• Er zijn mensen van tachtig die perfect zelfstandig kunnen wonen, maar er zijn er ook die al vanaf hun 65ste naar een assistentiewoning willen gaan. Wacht in ieder geval niet tot het laatste moment.”

Heb je meer vragen of heb je een klacht? Dan kan je bellen met de Woonzorglijn op 078 15 25 25 of mailen via woonzorglijn@zorg-en-gezondheid.be. Meer info vind je op www.woonzorglijn.be.

Algemene info over assistentiewoningen vind je hier.

(Tekst: Manon Kluten)

Ook interessant:

• Een vrijwilligersvergoeding, wat is dat?
• Alle kleine beetjes helpen: tien snelle bespaartips
• Wat dekt een brandverzekering allemaal?