Chinees voor beginners

Tekenen maar!

• Het Chinees kent geen alfabet met letters, wel karakters. Dat zijn ideogrammen, of tekens die een begrip symboliseren, en uitgesproken worden als een volledige lettergreep.

• De oudste karakters werden in dierenbeenderen gegrift, zo’n 4000 jaar geleden.

• In sommige karakters kun je nog duidelijk de oorspronkelijke tekening herkennen. Het karakter voor ‘kijken’ (‘kan’) stelt bijvoorbeeld een hand boven een oog voor. Het karakter voor ‘helder’ (‘ming’): dat is een zon en een maan naast elkaar. ‘Hao’, of het begrip ‘goed’, wordt voorgesteld door een tekening van een vrouw samen met een kind. Schattig toch?

• Er bestaan in totaal zo’n 50.000 à 60.000 verschillende karakters. Gelukkig gebruikt een gewone Chinees er in het dagelijkse leven ‘maar’ 3000 à 4000, dus als je de taal wilt spreken, ‘volstaat’ het om die onder de knie te krijgen. Een onmogelijke taak voor een niet-Chinees? Toch niet! Om te beginnen zit er in elk karakter een zogenaamde sleutel, die je al een aanduiding geeft over de betekenis. Zo is er bijvoorbeeld een sleutel voor ‘praten’; als je die in een karakter terugvindt, weet je dus dat je voor de betekenis in die richting moet zoeken. Qua spraakkunst is Chinees dan weer een erg makkelijke taal: geen verbuigingen, geen vervoegingen. Eenmaal als je de karakters geblokt hebt, is de grootste inspanning al voorbij, dus.

De juiste toon

Het Mandarijn Chinees (zeg maar het ‘algemeen beschaafd Chinees’) kent vier tonen. Dat wil zeggen dat je elke lettergreep op vier verschillende manieren kunt uitspreken, die elk een andere betekenis hebben. Dat is waarschijnlijk het moeilijkste aspect als je de taal wilt leren spreken. Om een voorbeeld te geven: spreek je ‘ma’ uit op de eerste toon, dan betekent het ‘moeder’, op de tweede ‘hennep’, op de derde ‘paard’, en op de vierde ‘schelden’. Niet goed kunnen zingen kan dus voor pijnlijke misverstanden zorgen in China. Zeker als je ingeburgerd wilt raken in Zuid-China of Hong Kong, waar Kantonees de voertaal is. Het Kantonees heeft maar liefst negen tonen!

De eerste woordjes

Hallo! Ni hao! Hoe heet je?

Ni jiào shénme míngzi? Ik kom uit België

Wo shi Bilishí rén Geen probleem!

Wèntíbudà! Danku!

Xiè xiè! Tot ziens!

Zài jiàn! China Zhongguó (letterlijk: Rijk van het Midden, omdat op de oudste landkaarten China als middelpunt van de wereld werd voorgesteld).

Waar leer je het?

• Confucius-instituut, Kapucijnenstraat 30, 1000 Brussel, 02-217 10 62, info@belchin.be, www.belchin. be – cursussen op allerlei niveaus, ook voor kinderen.

• Groep-T in Leuven, Andreas Vesaliusstraat 13, 3000 Leuven, 016-30 10 30, groept@groept.be – voor mensen die Chinees nodig hebben voor het werk, maar ook voor andere geïnteresseerden.

• In heel Vlaanderen worden er in verschillende Centra voor Volwassenonderwijs (CVO) avondcursussen Chinees georganiseerd, onder andere in het Centrum voor Levende Talen, Dekenstraat 4 bus 4014, 3000 Leuven, 016-32 56 61, secr@clt.kuleuven.be, www.clt.be