Liane Moriarty: “Voor mijn research bezocht ik een waarzegster, maar ik was niet onder de indruk”
Liane Moriarty is terug met een nieuwe roman, en wat voor één. Als je zou weten hoe en wanneer je zou sterven, wat zou je dan doen is het uitgangspunt van ‘Dat ene moment’. Libelle eindredacteur Evi is bijzonder grote fan en mocht haar – starstruck en met knikkende knieën – interviewen.
Dat ene moment
Een moment waar ik héél lang naar heb uitgekeken: Liane Moriarty heeft een nieuw boek uit: haar tiende, met als titel ‘Dat ene moment’. Hoofdrolspelers dit keer zijn de passagiers op een binnenlandse vlucht in Australië. Er is de knappe stewardess, er is een kersvers bruidspaar nog steeds in trouwkleding op weg naar hun honeymoon, er is een oververmoeide moeder die alleen reist met haar twee jonge kinderen en… er is de dame die in het midden van de vlucht rechtstaat en door het gangpad loopt terwijl ze naar alle passagiers wijst en voorspelt hoe en wanneer ze zullen sterven. In eerste instantie wordt ze wat weggelachen, maar als er mensen exact volgens de voorspellingen aan hun einde komen, slaat de onrust toe bij de andere passagiers…
Sterfelijkheid, ons lot en of we het al dan niet kunnen ontlopen… het zijn niet meteen onderwerpen waarover we dagelijks nadenken. Hoe kwam jij op het idee?
Liane: “Wel, ik zat zelf op die bewuste vlucht. (lacht) Na een schrijfweek in Hobart in Tasmanië nam ik een vlucht terug naar Sydney. Het vliegtuig had vertraging, we stonden vast op de landingsbaan en ik had geen boek bij me. Dat ik geen boek bij me had, is heel belangrijk in dit verhaal, want ik had dus niks te doen. Ik luisterde naar de conversaties van mijn medepassagiers en begon wat te mijmeren. Mijn zus had een tijd ervoor borstkanker gekregen, ik was mijn vader verloren en kreeg zelf ook de diagnose borstkanker. Mijn zus en ik maken het nu allebei goed, maar op dat moment in mijn leven was ik zeker gefocust op de eindigheid van het leven… Terwijl ik om me heen keek naar de andere passagiers, dacht ik: elke passagier in dit vliegtuig zal op een dag sterven. Ik keek naar de man voor me en dacht: zal jij degene zijn die honderd jaar wordt? En naar het meisje rechts voor me: ga jij degene zijn die jong sterft in een ongeval? Ooit weten we dat allemaal, want op een dag is die informatie beschikbaar: de oorzaak van de dood en de leeftijd van overlijden. En toen kwam het ineens in me op: stel je voor dat iemand nu zou opstaan en die informatie met iedereen zou delen. Die gedachte liet me dagenlang niet los en toen wist ik: dit wordt een boek.”
De perfecte puzzel
‘Dat ene moment’ heeft opnieuw alle ingrediënten voor een heerlijke, typische Liane Moriarty: gewone mensen in gewone situaties, maar blad na blad ontvouwen zich de complexe relaties, neemt de spanning toe en volgen er onverwachte wendingen om op het einde mooi samen te vallen in een perfecte puzzel. Zou je zeggen dat dát jouw handelsmerk is?
“Dat is alleszins hoe ik het liefste schrijf. Het komt natuurlijk. Soms neem ik me voor om me bij één personage te houden en dan heb ik toch weer plots ‘Negen volmaakte vreemden’ of in dit geval een heel vliegtuig vol passagiers. (lacht) Ik vind het gewoon leuk om standpunten af te wisselen. Die personages bestaan nog niet als ik aan boek begin, ze ontstaan in het proces. Ik schrijf niet volgens een plan, maar begin met een premisse. Zoals de brief die Cecilia vindt in ‘Het geheim van mijn man’. Ik weet wat erin staat en dat ze hem gaat openen, maar de rest van het verhaal ontspint zich gaandeweg. Voor ‘Dat ene moment’ wist ik dat een vrouw zou opstaan en doodsvoorspellingen zou doen, maar het vervolg schrijft zichzelf. Soms weet ik na tweederde van het boek nog altijd niet hoe het eindigt, maar als de puzzel dan ineen valt en ik het slot zie, is dat een zalig moment.”
Soms weet ik na tweederde nog niet het verhaal zal eindigen. Maar je boek dat af is, dat is het beste gevoel ooit
Je vertelt dat je zelf op die vlucht zat. Zaten je personages dan ook op dat bewuste vliegtuig?
“Nee, niet helemaal. Maar het is wel zo dat ik vanaf dan tijdens elke vlucht mensen extra observeerde om zo mijn personages tot leven te wekken. Ik neem vaak notities op mijn telefoon over de maniertjes van mensen, hun taalgebruik… en stel eigenschappen samen. Behalve misschien die bloedmooie Indiase stewardess, dat werd één op één Allegra.”
Uit alle passagiers pik je zes personages. Waarom die zes?
“Hun leeftijd bij overlijden is uiteraard cruciaal. Als je honderd wordt, ga je gewoon verder met je leven. Maar wat als je weet dat je op je 43ste in een werkongeval gaat sterven, ga je dan nog werken?”
Naar de helderziende
Je boek begint met de stelling van wetenschapper Stephen Hawking: “Wat me opvalt, is dat zelfs mensen die beweren dat alles voorbestemd is en dat we daar niks aan kunnen veranderen, toch naar links en rechts kijken voor ze de weg oversteken.”
“Ja, dat vond ik een mooie gedachte. Ik ben geen determinist. Ik denk dat sommige dingen voorbestemd kunnen zijn, maar dat toch alles nog open blijft. Ik kan bijvoorbeeld een dodelijke ziekte hebben, en elders op de wereld kan een meisje twijfelen tussen twee studierichtingen. Stel dat ze dan net díé studierichting kiest waarin ze een remedie vindt voor die ziekte… Alles is nog mogelijk.”
Ik ben geen determinist. Ik denk dat sommige dingen voorbestemd kunnen zijn, maar dat toch alles nog open blijft
Ben je zelf al eens naar een helderziende geweest?
“Ja, voor mijn research ben ik naar een waarzegster geweest, maar ik was niet onder de indruk. (lacht) Toen ik binnenkwam, zag ik hoe ze me probeerde te lezen: vrouw, middelbare leeftijd, waarschijnlijk gaan de kinderen nu het huis uit en denkt ze ‘wat nu’? Maar ik heb heel laat kinderen gekregen, ze zijn nu nog maar veertien en zestien jaar, dus dat klopte niet. Toen ze me vroeg wat ik deed voor werk, en ik haar zei dat ik auteur ben, stelde ze me gerust ‘dat ik het waarschijnlijk wel oké ging doen met het schrijven.’ Ze zei ‘je moet misschien niet veranderen waarover je schrijft, maar misschien moet je nadenken over hoe je je boeken beter in de markt zet. Je kunt ze bijvoorbeeld verkopen op eBay.” (lacht) Alle gekheid op een stokje: niet veel later was er op een van mijn signeersessies een vrouw die een van mijn eerste uitgaves bij zich had om te laten signeren. Ze had die gekocht op… eBay!”
Ik hou enorm van je gevoel voor humor. Die kleine absurde momentjes en gedachtegangen die alle kanten uitschieten, doen me elke keer weer glimlachen.
“Die kleine dingen sluipen erin, en ik vind het geweldig als mensen me daar opmerkingen over geven. Ik plant ze er niet bewust in, het is hoe ik ben en hoe ik het leuk vind. Dat lezers dat opmerken is misschien nog belangrijker voor mij dan het plot. Dus dankjewel, you made my day.”
Hoe voel je je als je boek klaar is? Als lezer vind ik het altijd weer jammer om afscheid te nemen van je personages.
“Als een boek klaar is, is dat het beste gevoel ooit. Dit boek, ‘Dat ene moment’, was – heel toevallig – klaar op oudejaarsavond, vlak voor het vuurwerk van 21 uur in Sidney. Ik dronk champagne en het voelde alsof al dat vuurwerk speciaal voor mij was. Het beste moment ooit. Maar dan komt het redigeren. En nog een redigeerronde. En nog eentje. En als ik dan het eerste échte exemplaar vast heb, ben ik ’m al bijna beu!” (lacht)
Kleine grote leugens
Ik las in een interview dat er een vervolg komt op Big Little Lies. Is dat waar?
“Klopt. Normaal gesproken begin ik niet meteen aan iets nieuws, maar op dit moment ben ik inderdaad bezig aan een vervolg op het boek ‘Grote kleine leugens’. Toen ik het eerste schreef, waren mijn kinderen nog klein. Nu zijn het tieners en het moet gezegd: zij leveren me héél veel materiaal…”
Tot slot: Zou jij je lot willen kennen?
Liane: “Ja, ik zou het wel willen weten. En als het geen fijn nieuws is, zou ik, net als de passagiers op het vliegtuig, er alles aan doen om ertegen te vechten.”
Dat ene moment van Liane Moriarty is nu te koop bij je boekhandel (Bruna, 26,99 euro).
Meer tips:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!