Paolo Cognetti schrijft opnieuw een prachtige bergroman
Paolo Cognetti, de auteur van ‘De acht bergen’, heeft een nieuwe roman: ‘Beneden in het dal’. Het boek speelt zich opnieuw af in de Alpen, maar dit keer is er niks geromantiseerd aan het leven op hoogte. Onze Libelle-journaliste Tine mocht met hem spreken en dat deed ze – jawel! – in vloeiend Italiaans.
Waar je wieg stond, is zo bepalend voor je verdere leven. Ik was een geliefd kind, en prijs me daar gelukkig mee
Paolo, je hebt al vaker verteld dat je meer bent dan ‘die bergschrijver’, en toch speelt je nieuwe roman zich wéér af in de Alpen.
Paolo Cognetti: “Klopt, maar in dit boek geven de bergen geen rust en geborgenheid, maar eerder onbehagen. Dat gevoel is niet uit de lucht gegrepen, het komt van mij. Ik woon de ene helft van het jaar in mijn berghut op 2000 meter hoog, de andere in Milaan, en de laatste tijd heb ik het gevoel dat ik pas weer kan ademen als ik in de stad ben. Toen ik tien jaar geleden in de bergen ben beginnen schrijven, voelde de stad voor mij als een gevangenis en de bergen als de plek waar ik tot rust kwam. Nu is het omgekeerd.”
Dat gevoel van beklemdheid zit inderdaad heel erg in je boek. Luigi en Alfredo hebben last van dat verleden in die besloten gemeenschap…
“Ze doen nochtans hun best, hoor. Luigi wil een ander leven dan zijn vader, hij heeft een deftige baan en een vrouw die zwanger is. En Alfredo probeert zichzelf heruit te vinden in Canada, maar zodra hij terug een voet zet in de vallei van zijn jeugd, vervalt hij in oude patronen. Waar je wieg stond, is zo bepalend voor je verdere leven. Ik was een geliefd kind, en prijs me daar gelukkig mee. Maar als je een jeugd hebt gehad zoals die van Luigi en Fredo, dan leef je met spoken die zich niet zomaar laten verjagen.”
De liefde die blijft duren
Ik leefde heel erg mee met Elisabetta, de vrouw uit de grote stad die alles achterlaat om bij haar ‘zachtaardige wilde’ te zijn. Denk jij dat hun liefde zal blijven duren?
“Ik vrees ervoor… Elisabetta voelde zich enorm aangetrokken door dat zogezegde pure leven in de bergen. Zij liet haar leven in Milaan achter, maar nu is ze moe. Moe van de eentonigheid, moe van dingen te missen, moe van tussen mannen te leven die altijd in dezelfde gewoonten vervallen. Luigi is dan wel niet gewelddadig, maar zijn stilte, die eenzaamheid van hem waar zij niet bij kan, dat zijn eigenlijk ook vormen van geweld. Hij doet er haar tekort mee.”
Elisabetta is quasi de enige vrouw in je roman. Waar zijn de anderen?
“De wereld van vrouwen in de bergen is verborgen, je ziet ze niet op openbare plekken. Ze zijn thuis, of in de natuur. Ze wandelen, werken in hun moestuin. Een goed voorbeeld daarvan is iets wat laatst bij mij in de buurt gebeurde. Er werd een referendum georganiseerd: de overheid wilde een prachtige berg opofferen voor een skipiste. Het referendum was alleen gericht op de capifamiglia, de gezinshoofden. Vrouwen werden niet verondersteld te stemmen. Dat kan daar dus nog, in de bergen, het is een heel mannelijke wereld. De mannen zijn er gericht op hun werk, en op de bar.”
De wereld van vrouwen in de bergen is verborgen. Ze zijn thuis, of in de natuur, maar niet op openbare plekken
Er wordt inderdaad wat afgedronken in je boek.
“Klopt, maar in Milaan wordt ook veel gedronken, en ik heb de indruk in België ook. Maar in de stad kun je je drankgebruik verbergen, in de bergen niet. Daar is maar één bar. En iedereen weet ook altijd waar je bent, want in de bergen val je samen met je auto. Niemand gaat ergens te voet naartoe, maar altijd met de auto. Staat hij voor de bar, dan ben jij in die bar. Er is daar geen plaats voor geheimen. Ben jij een dronkaard, dan weet iedereen dat.”
Waar drink jij het meest?
“Haha, overal waar ik me thuis voel.”
En waar is die thuis voor jou?
“Heel lang zou ik gezegd hebben dat het dat kleine bergdorp in Valle d’Aosta is. Daar ging ik al met mijn ouders naartoe als klein kind, ik heb er nu een hut. Maar dat klopt niet meer. Ik weet het niet… In de bergen mis ik cultuur, bibliotheken, muziek. In de stad mis ik de bomen, de prachtige lucht, de geur van het haardvuur dat je ’s morgens aansteekt, het bergriviertje dat je hoort stromen. De elementen zijn altijd dicht bij je in de bergen, in de stad mist mijn lichaam die.”
Blij met de stilte
Eigenlijk is het zoals van twee vrouwen houden, het kan niet…
“(Stil)… Nee, dat kan niet. En het geeft een zekere onrust, die twee plekken. Als ik van de ene kom, moet ik altijd weer wennen aan de andere. Ik ben er nog nooit in geslaagd daarin een evenwicht te vinden.”
In de bergen mis ik cultuur, bibliotheken, muziek. In de stad mis ik de bomen, de prachtige lucht, het bergriviertje dat stroomt
En je hond, Laki, waar is die het liefst?
“Geen idee eigenlijk, Laki praat niet zo graag. (lacht) Maar ik ben blij met zijn stilte, hoor. Ik heb veel met vrouwen te maken, de hele uitgeverswereld is vrouwelijk, en dat contact is zo verbaal. Vrouwen willen weten hoe ik me voel, wat het betekent wat ik geschreven heb. Prachtig is dat, maar ik vind het ook belangrijk om in stilte met iemand samen te kunnen zijn. Dat heb ik met Laki. Ik moet hem observeren om hem te begrijpen en dat vind ik interessant.”
En je hebt nog nooit een vrouw gevonden die niet praat?
“Nee. (lacht) Ik heb wel een aantal mannelijke vrienden met wie ik in de bergen wandel, en met wie ik stil kan zijn. Je voelt elkaars aanwezigheid, hoort elkaars ademhaling, maar er wordt niks gezegd. Dat is ook intiem.”
Wie is Paolo Cognetti?
Cognetti (45) is een Italiaanse schrijver en filmmaker. Hij woont afwisselend in de bergen en in Milaan. In 2016 brak hij internationaal door met ‘De acht bergen’, in Nederland en Vlaanderen werden er meer dan 350.000 boeken van verkocht. Cognetti heeft veel affiniteit met België, want ‘De acht bergen’ werd verfilmd door Felix Van Groeningen en Charlotte Vandermeersch.
Over zijn nieuwste boek
In Beneden in het dal maken we kennis met twee broers, Luigi en Alfredo, die elkaar na tien jaar terugzien. Hun vader is dood en er moet van alles geregeld worden voor het ouderlijk huis. Luigi, die altijd in het dal is gebleven, wil er gaan wonen met zijn vrouw Elisabetta en hun ongeboren dochter. Alfredo is tien jaar geleden naar Canada getrokken en heeft nooit achterom gekeken. Het weerzien maakt bij de twee broers heel wat los.
Meer tips:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!