Prikkelarme uitstapjes: 17 tips voor rustzoekers
Stille winkeluren of prikkelarme museumbezoeken zijn initiatieven die zich vroeger vooral tot mensen met autisme of een hersenletsel richtten. Maar eigenlijk zijn prikkelarme uitstapjes voor iedereen een goed idee.
De hele dag worden we gebombardeerd met prikkels: berichtjes op je smartphone, luide ‘achtergrondmuziek’ in de koffiebar, flitsende schermen in de supermarkt, to-do-lijstjes en ergernissen in je hoofd, taterende mensen… Dat is niet alleen lastig voor hoogsensitieve mensen (die van nature een gevoelig zenuwstelsel hebben) en mensen met autisme (bij wie de hersenen anders werken), ook een flink deel van de doorsnee bevolking voelt zich soms overprikkeld.
Psycholoog en stresscoach Séverine Van De Voorde legt uit: “Door die voortdurende prikkeling gedraagt je brein zich alsof er constant gevaar dreigt. Dan ga je bijvoorbeeld sneller piekeren of overreageren, relativeren wordt lastig en misschien hol je rond als een kip zonder kop.” Het is dus slim om wat vaker bewust op de rem te gaan staan en je zenuwstelsel te versterken. Prikkelarme uitstapjes kunnen daar een fijne rol in spelen.”
17 tips voor prikkelarme uitstapjes
1. Prikkelarme kermisdagen
Steeds meer steden houden een prikkelarme middag op hun jaarlijkse kermis. Kijk al uit naar 21 april op de Halfvastenfoor in Gent en naar 8 april op de Paasfoor in Kortrijk (14-17 u).
2. Relaxed circus
In maart, april en juli kun je op diverse plaatsen in Vlaanderen naar ‘Permit, oh permit my soul to rebel’, een relaxte voorstelling met circusacrobatie. Die wordt op een zachte, sfeervolle manier gebracht, zonder plotse of sterke licht- en geluidsprikkels.
3. Stilteplekken in de stad
Even bekomen tijdens je citytrip? In de steden Kortrijk, Mechelen en Leuven vind je makkelijk een rustig plekje.
visitkortrijk.be/nl/stilteplekjes, makers.mechelen.be/luwteplekken, mechelen.be (zoek op ‘tuin aartsbischoppelijk paleis’), abdijvanpark.be/aedicula
4. Stilteplekken in de natuur
Grote natuurgebieden zijn schaars in Vlaanderen. En zelfs daar heb je geen garantie dat je geen grote massa’s wandelaars tegenkomt. Een paar tips voor wandelroutes zonder drukte:
- Het Nationaal Park Hoge Kempen telt 99 wandelroutes, waarvan er maar enkele erg populair zijn. Rustige parels vind je op de website nationaalparkhogekempen.be (zoek op ‘Vermijd de drukte’).
- Ook Oost-Vlaanderen heeft suggesties voor rustige routes. Surf naar routen.be/rustige-wandelroutes.
5. Stiltepad
In het Heuvelland geniet je tijdens een mooie landschapswandeling van rust, natuurgeluiden en haiku’s. Er zijn mijmerbanken onderweg.
toerismewesthoek.be/nl/wandelen/stiltepad
6. Stiltegebieden
Vlaanderen telt een tiental landelijke stiltegebieden waar aangename natuurgeluiden overheersen.
omgeving.vlaanderen.be (zoek op ‘Stiltegebied’ > ‘Ruimte, rust en stilte’ > ‘Kwaliteitslabel stiltegebied’)
7. Blotevoetenpaden
In plaats van je door geluiden, kleuren en licht te laten overspoelen, focus je op een blotevoetenpad op één prikkel. Door bewust met je voeten te voelen, verschuift je aandacht van de mallemolen in je hoofd spontaan naar je lichaam.
lieteberg.be/blotevoetenpad, zwin.be/wandelingen/blotevoetenpad, deschorre.be/recreatie-en-sport.html, natuurenbos.be/activiteiten/blotevoetenpad
8. Museum in openlucht
In openlucht heb je meer plaats en ademruimte om ten volle van kunst of geschiedenis te genieten.
bokrijk.be, middelheimmuseum.be, sentiersdart.be/nl, labiomista.be
Lees ook: 9x leukste openluchtmuseum in België
9. Vogels spotten
Vogels zien én horen is uitstekend voor je mentale welzijn. Van vogelzang wordt je brein rustig en je beleeft extra plezier wanneer je vogels leert herkennen.
Een paar goede locaties en routes: routen.be/wandelroutes-vogels-spotten, natuurpunt.be/pagina/vogels-spotten (zoek ook eens op ‘vogelkijkhutten’), visitlimburg.be (zoek op ‘Vogels’ > ‘Op zoek naar vogels in de Limburgse natuur’), visitwestvlaanderen.be (zoek op ‘Vogels’ > ‘Wandelroutes om vogels te spotten’), natuurenbos.be/activiteiten/uitkijktoren
10. Op safari in je auto
In de cocon van je eigen auto vermijd je een hoop prikkels die je vaak in gewone dierentuinen ervaart. Dé klassieker is een uitstap naar de Beekse Bergen in het Nederlandse Hilvarenbeek.
beeksebergen.nl/op-safari/safaris/autosafari
11. Knuffel een ezel, koe of hangbuikvarken
Een lange knuffel – ook met dieren – maakt oxytocine vrij. En dat kalmeert je zenuwstelsel. Ook koeien, heel wat ezels en andere dieren houden van knuffelen: het ontspant hén evengoed.
- Een uurtje ontspannen, terwijl je een aaibare ezel borstelt of een oormassage geeft, doe je bij Humboldt Ezelweide in Damme. € 25 per uur (2 pers.), humboldtezelweide.be
- Bij een bezoek aan ’t Gezelschap in Dessel mag je de ezels eten geven, borstelen en knuffelen € 17 of € 8 (kind), ezelstal-tgezelschap.be
- Knuffelmomenten met ezels boek je bij het Ezelpad in Poperinge. € 50 (2 pers.), ezelpad.be/activiteiten
- Op de Breugelhoeve in Peer leer je de hangbuikzwijntjes, dwerggeiten, schapen en konijnen kennen en knuffelen. € 15 per uur (max. 10 pers.), breugelhoeve.be/knuffelboerderij
- In Poppel laten Ben en Marianne je kennismaken met de koeien en kalfjes, en leer je hoe je ze perfect knuffelt. € 35 of € 20 (kind), koeknuffel.be
12. Musea: stille bezoekmomenten
Op minder drukke weekdagen word je in musea meestal niet met prikkels overspoeld. Maar deze musea en belevingscentra doen nog extra inspanningen.
- Technopolis, het doe-centrum voor wetenschap en technologie, houdt drie prikkelarme dagen per jaar: met gedempt licht en geluid, een maximaal bezoekersaantal en aangepaste demo’s. De volgende is op 30 juni. technopolis.be
- Waterbelevingcentrum Hidrodoe doet het een stuk rustiger op 24 maart en 6 oktober, ze bieden ook geluidsdempende hoofdtelefoons aan. Beperkt aantal bezoekers, bestel je tickets dus vooraf. hidrodoe.be/prikkelarm
- Op 17 april en 2 oktober kun je naar de prikkelarme dagen van Train World: zonder felle belichting of geluiden, er zijn rustige hoekjes. trainworld.be (zoek op ‘Prikkelarm’)
- Museum Hof Van Busleyen in Mechelen houdt elke vrijdagnamiddag en elke tweede zaterdag van de maand een ‘stil bezoek’. Alle geluid en video’s zijn dan uitgeschakeld, het aantal bezoekers wordt beperkt. De eerste stille zaterdag is op 13 april, op ‘slow art day’. hofvanbusleyden.be (‘Nu te zien’ > ‘Activiteiten’ > ‘Stil bezoek’)
- Het Gentse Industriemuseum biedt een prikkelmand aan met gehoorbeschermers, zonnebril en handschoenen. Aan veel infoborden kun je zelf prikkels in- en uitschakelen, en er is een prikkelarme ruimte. De website vermeldt ook de momenten waarop de lawaaierige weefmachines draaien. industriemuseum.be/nl/prikkels
- Wil je het Museum voor Schone Kunsten in Gent in alle rust bezoeken? Met een groepje van maximaal 10 personen kun je tegen betaling een prikkelarme rondleiding boeken op een dag dat het museum normaal gesloten is. mskgent.be (zoek op ‘Prikkelarm’)
5x simpel ontprikkelen met kinderen
- Schelpjes rapen op het strand.
- Spelen in de zandbak of modderpoel van de speeltuin.
- Keien verzamelen of op boomstammen balanceren in de natuur.
- Bloemen plukken of groenten oogsten in een pluktuin.
- Kano of fluisterbootje varen.
Autismevriendelijk toerisme
Veel mensen met autisme raken snel overprikkeld, omdat hun hersenen informatie anders verwerken: de automatische filter laat bij velen te veel prikkels door. Daardoor kunnen zij snel overweldigd raken. Regelmaat en structuur zorgen dan voor veiligheid en voorspelbaarheid.
Autismevriendelijke initiatieven zijn dus niet alleen prikkelarm, maar focussen vooral op duidelijke communicatie, visuele stappenplannen en andere hulpmiddelen die een bezoek aan een toeristische attractie overzichtelijk en voorspelbaar maken. Toerisme voor Autisme heeft een mooi overzicht van autismevriendelijke toerisme-initiatieven in alle Vlaamse provincies en Brussel. • toerismevoorautisme.be
Tekst: Inge Taucher
Nog meer prikkelarme uitstapjes:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!