Mijn kind en (zak)geld: hoe maak ik mijn kind geldbewust?
‘Jong geleerd is oud gedaan’ klinkt het vaak. En de leuze lijkt ook te kloppen, want leer je je kind al vroeg met geld omgaan, dan zou het later minder snel in financiële problemen raken, zeggen experts. Dus je begint er maar beter op tijd mee!
Financiële opvoeding: een must
Verstandig leren omgaan met geld is een noodzakelijke vaardigheid in onze samenleving. Volgens experts begin je dan ook maar beter zo vroeg mogelijk met de financiële opvoeding van je kind. Scholen kunnen een rol spelen, maar vooral ouders zijn sleutelfiguren, want wie anders is voor onze kinderen het uitgelezen rolmodel?
Leren omgaan met geld: 7 tips
1. Zakgeld is leergeld
De meeste ouders zijn het erover eens dat zakgeld een pedagogische waarde heeft en dat kinderen op die manier leren om de waarde van geld in te schatten. Maar dat is geen verplichting, wel een persoonlijke beslissing. Sommige ouders geven immers liever geld aan hun kinderen als ze dat echt nodig hebben.
Hoeveel zakgeld geef je?
Daar zijn geen vaste regels voor, en veel hangt af van het inkomen van de ouders én wat het kind er allemaal mee moet betalen. Het bedrag moet overeenstemmen met hun leeftijd, hun behoeften (wat ze zelf betalen) en jouw inkomen. Zo kan een kind van 10 jaar voldoende hebben met 5 euro per maand en een jongere van 12 of 13 jaar met 20 euro per maand, terwijl een jongvolwassene van 16 of 18 jaar tot 20 euro per week kan krijgen. Om je kind echt een eigen budget te leren beheren, is het beter dat je hem/haar geregeld zakgeld geeft (elke week of elke maand).
Hoe bereken je hoeveel zakgeld je moet geven?
- Maak een gedetailleerde lijst van de aankopen waarvoor je kind zelf gaat zorgen.
- Zoek op hoeveel alles wat op de lijst staat kost.
Om misvattingen te voorkomen maak je best afspraken:
- Welke uitgaven verwacht ik dat mijn kind zelf bekostigd?
- Hoeveel moet mijn kind ongeveer sparen?
- Moet mijn kind zelf instaan voor de aankoop van kleding? Geef hen dan naast zakgeld ook een kledingsbudget.
- En wat met de broodjes die ze tijdens de middagpauze kopen?
Volg ook op wat jouw kind uitgeeft, noteer wat ze met het zakgeld effectief betaald hebben en stuur bij waar nodig. Zakgeld is in die jonge levensjaren in feite nog ‘leer’geld.
2. Verloren geld? Ervaring rijker!
Weer een prul gekocht? Tik je kind dan niet op de vingers, maar geef het de vrijheid om te ontdekken waar hij of zij geld aan uitgeeft. Door fouten te maken leert je kind namelijk het meest: wat het zelf ervaart, blijft véél beter hangen dan een goedbedoelde preek van mams of paps.
Wat je als ouder wél kunt doen? Duidelijke grenzen afbakenen waarbinnen het kind mag en kan experimenteren.
3. Kleine bijverdienste
“Kinderen denken vaak dat alles gratis is. Ze beseffen niet altijd dat mama en of papa moeten werken voor die goedgevulde winkelkar. Daarom is het een goed idee om hen zelf iets te laten verdienen met een klein klusjes, zoals catsitten of babysitten bij de buren. Zo leren ze dat je voor geld iets moet doen”, aldus financieel expert An Deneffe, “Ook voor grotere klussen in huis kan je je zoon of dochter inschakelen en ‘belonen’. Maar dat betekent ook weer niet dat je voor élke taak in huis moet betalen. Voor de huishoudelijke taakjes draagt iedereen zijn steentje bij!”
4. Potje breken? Potje betalen!
Je kunt je kind ook op pad sturen met een boodschappenlijstje en de portemonnee. Dat is voor je kind al een hele uitdaging op zich, want: “hoeveel zou een brood eigenlijk kosten”, “Als ik een briefje van vijf euro geef, hoeveel krijg ik dan terug?”. Hen af en toe de touwtjes in handen geven, scherpt niet alleen hun rekenvaardigheid aan, ze leren ook meer over de waarde van geld.
5. Maak het visueel
Niets leuker dan eens rammelen met je (hopelijk) goedgevulde spaarpot. Kies voor een eenvoudige glazen pot, zoals een confituurpot, dan zien ze het gespaarde bedrag ook aangroeien.
6. Cash of elektronisch?
Niets ontgaat het allesziend oog van een kind. Ze begrijpen dat ze iets terugkrijgen als ze een muntstuk in een snoepautomaat stoppen, maar het concept van een bankrekening is hen geheel onbekend. Hierdoor gaan ze ervan uit dat alles gratis is als je betaalt met een bankkaart of smartphone.
Je kind op een zeker moment een eigen bankrekening geven, kan dus spannend zijn. Gelukkig behoud je als ouder toegang tot de rekening van je kinderen zolang die minderjarig zijn en kun je zo een oogje in het zeil houden.
De banktermen in de app zijn toegankelijk en je kunt ook spaardoelen instellen (bijvoorbeeld om een bepaald speelgoedje te kunnen kopen) waarbij dan visueel wordt weergegeven hoeveel van het nodige totaalbedrag je kind al bijeen spaarde. Als ouder maak je ook een account aan en zo heb je controle over wat je kind uitgeeft. En natuurlijk beslis je zelf hoeveel geld je aan je kind toevertrouwt om mee te ‘oefenen’.
7. Op op alles is op! Wat nu?
Zakgeld betekent vrijheid, dus ook vrijheid om eigen fouten te maken. Alles in één keer op? Geef dan niet onmiddellijk iets extra. Laat ze even doorbijten en het volgende maand anders doen. Kinderen moeten leren kiezen wat ze met het geld doen. En dat is superbelangrijk om te leren voor later.
8. Durf te praten over geld
Praten over geld is nog steeds taboe, dat blijkt uit een onderzoek van de Gezinsbond. Oudere generaties kregen zelden een financiële opvoeding, en kunnen daarom weinig tips doorgeven aan hun (klein)kinderen. En toch is het belangrijk om het gesprek open te trekken en duidelijke afspraken te maken naarmate je kinderen wat ouder worden. Goede afspraken maken goede vrienden. 😉
Ook interessant:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!