Winterse citytrip in Rome: de beste tips!

In één winterse citytrip kun je het mooiste van Rome zien. Geen betere gids in Rome dan Libelle-fotograaf Karel Daems, die afwisselend in België en Italië woont. En geen beter moment om te gaan, want ’s winters is het er magisch.

(Tekst: Karel Daems)

Al twee weken is het windstil; een herfstblad hangt te twijfelen aan de bomen. Het is koud, maar op terrasjes wordt koffie gedronken en de zon doet de Tiber blinken. Winter in Rome … Is het een goed plan om de stad juist in deze tijd van het jaar te bezoeken? Echt wel!

• Het is zoals met Italiaanse koffie: elk moment is een goed moment. Bovendien kent Rome nooit echt winter. In dit seizoen hangen de sinaasappels rijp aan de bomen, want in de streek vanaf Rome naar het zuiden van Italië toe vriest het zelden. Toch is het al voorgekomen: Rome in de sneeuw. Alles kan; ook in Italië zijn de seizoenen het noorden kwijt.
• Maar als je maar twee dagen hebt, wat moet je dan zeker gezien hebben? Mijn methode – en die van veel reisgidsen — is de stad verdelen in kleine stukken, dat maakt het overzichtelijk. Het historische centrum van Rome in niet eens zo groot, en met een beetje moeite kan je het stratenplan in je hoofd prenten. Daarna kun je rustig ronddwalen en verdwalen.
• Nog één tip voor je vertrekt: bekijk de film Le Cose che Restano (de dingen die blijven). Een groot deel speelt zich af in Rome en enkele cruciale scènes zijn gefilmd aan de Tiber. De film is 100% Rome, en bij het kijken krijg je meteen dat prachtige Italiaans al in de oren.

Dag 1

9 uur: Typisch, die straatjes van Trastevere

Trastevere is de wijk aan de overkant van de Tevere, de Tiber. Het is een leuke plek om te overnachten, en er is om de zoveel dagen wel een nieuwe B&B die de deuren opent. In de voormiddag is het hier rustig, want de buurt moet nog uitslapen van de drukke avond voordien. Dat geeft je de kans om in alle rust van de basiliek Santa Maria in Trastevere te genieten en rond te snuffelen in de kleine winkeltjes in de smalle straatjes die uitgeven op het plein.

Een van mijn favoriete foodwinkels is Antica Caciara (Via di S. Francesco a Ripa 140A/B). Eigenaar Roberto zegt ongeveer even dikwijls grazie tegen de klanten als hij in- en uitademt. Zo’n lieve man! Vanuit deze wijk wandel je makkelijk naar het stadscentrum via de Ponte Sisto of het Isola Tiberina. Of het kan ook met tram 8, die je in enkele minuten naar la Piazza Venezia brengt.

10.30 uur: Koosjer shoppen in het joodse getto

Op het eerste gezicht verschilt deze buurt niet zo erg van de rest van de stad, maar aan de uithangborden met ‘koosjer’ bij de restaurants kan je zien dat je in een joodse wijk bent. Op de Piazza Costaguti vind je Boccione, een joodse pasticceria. In de piepkleine etalage staan ricottataarten, een joods-Romeinse specialiteit. Koop er wat zoetigheid met noten en gedroogd fruit voor tijdens je wandeling.

Verder vind je in deze buurt leuke adresjes zoals Stay, het stoffenwinkeltje van Alessandra en Dispensa, een bio-eethuisje waar de vriendelijke Carola de plak zwaait (beide in de Via dei Falegnami). Je komt dan automatisch op de Piazza Mattei met de mooie schildpaddenfontein.

11.30 uur: Koffiepauze!

Nu al? Natuurlijk: we zijn in Italië en een korte pauze voor een kop koffie hoort hier bij het leven. Italiaanse koffie is lekker tot zeer lekker, nooit middelmatig. Koffie laat zich niet in een capsule stoppen, wat George Clooney ook mag beweren.

In Rome betaalde ik het meest (€ 1,70) voor een caffè macchiato in Antico Caffè Greco in de Via dei Condotti bij de Spaanse trappen, en het minst (€ 0,80) in Ciuri Ciuri in de Via Leonina in de wijk Monti. Twee keer lekkere koffie, in een totaal ander kader, maar twee keer de moeite waard. Voor de niet-koffiedrinkers: in Italië is het doodnormaal om una spremuta te vragen: versgeperst sinaasappelsap, eventueel gemengd met citroen als ze die in huis hebben.

12.30 uur: Il Vittoriano, het hart van het oude Rome

De Italianen eten niet vroeg en voor il pranzo, de lunch, hebben we dus nog even. Van de Piazza Mattei ben je in geen tijd op de Piazza Venezia aan het monument voor Vittorio Emanuele II. De bouw werd voltooid in 1911, op tijd om de 50ste verjaardag van het eengemaakte Italië te vieren. Italië zoals we het nu kennen bestaat pas zo’n 150 jaar. Aan il Vittoriano sta je in het hart van het oude Rome.

Omdat er na de middag veel op het programma staat, is het een goed idee om een stuk over de Via dei Fori Imperiali richting Colosseum te wandelen, en dan halverwege links af te slaan richting Monti te stappen. De wijk is bij toeristen minder bekend en dus een pak rustiger. In de buurt van La Piazza della Madonna dei Monti kun je op de Via dei Serpenti bakkerij Il Antico Forno Ai Serpenti (nr. 122-123) vinden, een gevestigde waarde. In de bar Pronto (nr 163) kun je heerlijke en gezonde sapjes uitproberen.

15.30 uur: Colosseum en Forum Romanum, de klassiekers

Om bij daglicht alles te zien wordt het nipt, want in Rome is het bijna een uur vroeger donker dan in België. Maar Rome bij valavond behoort tot de zeven heerlijkheden.
Ook als je weinig weet over de klassieke Oudheid zul je moeten toegeven dat het Colosseum indrukwekkend is.

Samen met Pompeï is het het drukst bezochte monument van Italië, met zo’n 2,5 miljoen bezoekers per jaar. Wat zo mooi is aan Rome is dat al die monumenten en tempels er gewoon met de grootste vanzelfsprekendheid liggen in het centrum van de stad. Alsof ze er altijd al hebben gelegen … en dat is natuurlijk ook zo, nu toch al ruim 2000 jaar.

Het Forum Romanum grondig bekijken duurt wel even, want je moet de stenen en omgevallen zuilen reconstrueren, liefst aan de hand van een tekening van hoe het ooit geweest moet zijn. Dan wordt het marktplein indrukwekkend, zelfs van een onwaarschijnlijke schoonheid.

Een mooi uitzicht over het Forum Romanum heb je van Il Campidoglio, de belangrijkste van de zeven heuvels in Rome. Op het plein staat het beeld van de wolvin met Romulus en Remus, de stichters van Rome. Als je hier in de schemering staat, wordt het qua schoonheid een uitzicht in het kwadraat.

19.30 uur: Tijd voor een flinterdunne witte pizza

Voor het aperitief heb ik toevallig Freni e Frizioni (Via del Politeama 4-6) ontdekt. Het is een schitterende apericena-bar waar het jonge en (denk ik) creatieve Romeinse volk de avond begint. Je betaalt iets meer voor je drank, maar je krijgt er hier een hemels lekker buffet bij.

Vandaar apericena: aperitief en avondmaal in één. De inrichting is sober maar bijzonder, en als je er naartoe gaat, kijk dan of die grote foto met de polsstokspringer er nog hangt. Alleen al daarvoor krijgt zo’n plek van mij 9,5 op 10.
De bar ligt naast de Tiber in Trastevere en dan ben je meteen waar je moet zijn voor la cena. De wijk is een aaneenschakeling van pizzeria’s en restaurantjes allerhande.

Cave Canem (Piazza di S. Calisto 11) en Ivo (Via di S. Francesco a Ripa 158) zijn twee adressen waar je voortreffelijke pizza kunt eten. Naast een hele lijst pizza rossa heb je een al even lange lijst met pizza bianca. Het is de moeite om zo’n witte pizza (dus zonder tomatensaus) te proberen, bijvoorbeeld met gorgonzola e radicchio rosso di Treviso. In Rome is de pizza flinterdun en krokant tot bij de laatste hap; heel anders dan in Napels of Sicilië.

Dag 2

9.30 uur: Piazza Navona, the place to be

De gemeenschappelijke noemer op bovenstaande plekken is dat je er nooit alleen zal zijn. Ben je een ochtendmens, begin de wandeling dan op de vroegmarkt van Campo de’ Fiori. De kans is klein dat je op reis in Rome zelf zult koken, maar het is boeiend om naar het aanbod te kijken. Één vrouw zit de hele tijd puntarelle schoon te maken, en gooit ze dan in koud water zodat ze mooi gaan krullen. Deze bittere bladchicorei is de basis voor een Romeinse salade met ansjovis, olie en wat azijn.

Wat mij ook dit keer weer opviel: het seizoen van de artisjokken begint hier in de winter, terwijl wij die vaak associëren met de zomer. Het is trouwens een specialiteit die je in het getto kunt bestellen: carciofi alla giudia (artisjok op zijn joods).

Als je door Rome wandelt, valt het op hoeveel aandacht er aan het eten wordt besteed. In een zijstraatje van Campo de’ Fiori is bakkerij en banketbakkerij Il Fornaio (Via dei Baullari 5) een bezoekje waard. Vind je daar niet de zoetigheid die je zocht, dan weet ik het ook niet meer.

Als je het Pantheon voor het eerst ziet, is het als de ontdekking van de hemel. De foto staat trouwens op de cover van het gelijknamige boek van Harry Mulisch. Het is het perfecte gebouw, rond en met een gat in de koepel om licht te hebben. Het pleintje voor het Pantheon is ook best leuk, maar voor het plein der pleinen moet je naar Piazza Navona. ’s Avonds is het er erg druk, maar o zo mooi.

13.30 uur: Een lekker bordje echte pasta

Om leuke lunchadresjes te vinden, moet je gewoon afgaan op je gevoel, en je ogen openhouden. In de winter is dat iets makkelijker dan in de zomer bij 35°C. Osteria da Fortunata (Via del Pellegrino 11,) bij Campo de’Fiori is iets duurder, maar je kunt er 100% zeker van zijn dat de pasta fatta a casa is. Toen ik er was stond Alina gnocchi te rollen, en even later maakte haar collega de heerlijkste tagliatelle.

Er hangen merkwaardige foto’s, die iets verder in de Via del Pellegrino gemaakt worden door een creatief koppel bij Lo Studio d’Arte. En daar schuin tegenover zag ik een tappeziere: een stoffeerder die stoelen opnieuw overtrekt. Niet dat je daar veel mee kunt doen als reiziger, maar het zijn dit soort winkels die een stad een echt leven geven.

15.30 uur: Romantiek op de Spaanse trappen

De benaming Spaanse trappen is eigenlijk een beetje fout. De trappen beginnen op de Piazza di Spagna en brengen je naar Trinità dei Monti. Ze werden recent gerenoveerd met de financiële hulp van Bulgari, het Italiaanse juwelen- en modemerk. Zij vroegen om na de heropening de trappen ’s nachts af te sluiten, maar dat was buiten de Romeinen gerekend. Zo snel neem je hen een van de meest romantische plekken van de stad niet af.

Even verder vind je de Trevifontein. Die is prachtig (en moet je dus gezien hebben), maar het is er dringen. Nog nooit zag ik op één plein zoveel gsm’s op een selfiestick bij elkaar.

In de tijd die je nog rest kun je gaan shoppen in de Via del Corso, dé winkelwandelstraat, en dan richting Piazza del Popolo wandelen, of toch maar een ijsje gaan eten bij Giolitti bij de Piazza Colonna, waar het Palazzo Cighi (zetel van de Italiaanse regering) gelegen is. Of je kunt een koffie gaan drinken in het prachtige decor van Antico Caffè Greco.

Wat hebben we nu nog gemist?

Heel veel eigenlijk. Er is het Sint-Pietersplein en het Vaticaans museum. Dat museum niet bezoeken is erger dan vloeken in de kerk, maar het is zo groot én zo prachtig dat je er een halve dag voor nodig hebt.

Er zijn nog andere musea die de moeite waard zijn, ondergebracht in eigentijdse gebouwen die wonderwel in het oude Rome passen.

• Het Maxxi museum voor 21ste-eeuwse kunst is ontworpen door de recent overleden architecte Zaha Hadid die ook het nieuwe havenhuis in Antwerpen heeft gebouwd. Dit museum ligt iets buiten het centrum en je kunt het niet te voet bereiken, wel met tram 2 die je neemt aan de Piazza del Popolo. Het gebouw op zich is de moeite waard, en in het cafetaria tegenover het museum kun je heerlijk lunchen.
• Het Museo dell’Ara Pacis ligt naast de Tiber, in het centrum, en is ontworpen door Richard Meier.
• Het Macro is een museum voor hedendaagse kunst. Het huist in de voormalige brouwerij Peroni, aan de Via Nizza.

Fietsen in Rome, goed idee?

Een aanrader is het niet, maar fietsen kan als je voorzichtig én zeer assertief bent. Een goed adres om een fiets te huren is Rome For You, in de Vicolo della Renella 95a bij Santa Maria in Trastevere Langs de Tiber ligt een fietspad, una pista ciclabile, maar verder is de stad allesbehalve ciclabile. Rome is niet echt gemaakt voor fietsers (en ook niet voor schoenen met hoge hakken).

Zo vind je de lekkerste adresjes

Wees ook in Rome kieskeurig als het op eten en drinken aankomt. Plaatsen waar je pizza uitgestald ziet liggen in een koeltoog met het opschrift la vera pizza italiana laat je voor wat ze zijn. Er zijn veel websites waar je de beste 10 ristorante of gelato artigianale kunt vinden, en info over de nieuwste adressen. Puntarella Rossa (puntarellarossa.it) is een goede site.

Heb je de reismicrobe te pakken?

• Geld sparen om te reizen: 5 handige tips
• Citytrip in de winter: 3 gezellige steden om te bezoeken
• Valencia voor beginners: 7x dit moet je doen

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!